Бүгүн, кулун тутар 27 күнүгэр, Майаҕа Д.Ф. Ходулов аатынан култуура киинигэр Мэҥэ Хаҥалас улууһун үөрэҕин управлениетын көҕүлээһининэн ыытыллыбыт “Ийэбиниин сахалыы ааҕабын” марафон түмүктүүр үөрүүлээх тэрээһинэ ыытылынна. Манна улуус элбэх оскуолаларыттан ыраахтан-чугастан кэлэн бастыҥ ааҕааччы оҕолор ийэлэриниин кытыннылар. Бастыҥтан бастыҥ уруһуйдар, күннүктэр быыстапкалара, оҕолор төрөппүттэриниин хаартыскаҕа түһэр муннуктара туруоруллубуттар.

С.А.Новгородов аатынан “Айар” кинигэ кыһата бу күн оҕоҕо аналлаах сайыннарар таһаарыыларын, остуоруйалары, остуол оонньууларын, саҥа кинигэлэри атыылыыр дьаарбаҥката ыытыллан төрөппүттэр элбэҕи атыыластылар.

Мэҥэ Хаҥалас улууһугар сахабыт тылын өйүүргэ туһуланар элбэх үлэ ыытыллар. Ол чэрчитинэн улуус үөрэҕин управлениетын сүрүннүүр исписэлииһэ Татьяна Дмитриева көҕүлээһининэн “Ийэбиниин сахалыы ааҕабын” марафон кулун тутар 1-21 күннэригэр алын сүһүөх оскуола оҕолоругар ыытыллыбыта. Бу сүрүн сыалынан-соругунан төрөөбүт тылы харыстааһын, оҕону кыратыттан дьиэ кэргэҥҥэ сахалыы саҥардарга көҕүлээһин, тылын саппааһын байытыы буолар.

Марафон көҕүлээччитэ Татьяна Михайловна:

— 3 нэдиэлэ устата олус туһалаах дьыаланан дьарыктанныгыт, элбэх саҥа тылы биллигит, күннүккүтүгэр көстөрүнэн элбэх саҥа кинигэни аахпыккыт, наһаа айымньылаахтык сыһыаннаспыккыт. Балаһыанньа быһыытынан ийэ оҕотунуун талан ылбыт айымньыларын ааҕан, дьоҕус сорудахтары толоруохтаахтара. Манна кинилэргэ бибилэтиэкэрдэр кураатардаан ыйан-кэрдэн көмөлөстүлэр. Улуус үрдүнэн алын сүһүөх кылаастарга 2848 оҕо үөрэнэриттэн марафоҥҥа 600 оҕо кыттар баҕатын биллэрбитэ. Бу оҕолортон 539 оҕо дьаныардаахтык түмүктээтэ. 19 алын кылаас учууталлара кылаастарын оҕолорун барытын кытыннардылар. Бу сахалыы ааҕыыны тэнитэргэ учууталлар ситимнээхтик үлэлииллэрин туоһулуур. Марафон ыытыллар кэмигэр саха тылын быһаарыылаах улахан тылдьыта, сахалыы сириип наада буоланнар, билигин сэлэспэлэригэр үгүстэр туруоруммуттара тылбыт чөл хааларыгар көдьүүстээх буолуоҕа, — диэн астынарын этэн туран, марафоҥҥа кыттыбыт кэллиэгэлэригэр – педагог-бибилэтиэкэрдэргэ улуус үөрэҕин управлениетын Махтал суруктарын туттарда.

“Ийэбиниин сахалыы ааҕабыт” марафон успуонсара “Айар” кинигэ кыһатыттан саха төрүт эйгэтин оҕолорго тарҕатарга, өйдөтөргө туһуланар сахалыы остуол оонньууларыгар, аахпыт кинигэлэринэн биктэриинэ тэриллэн, ыйытыктарга сөптөөх хоруйдары биэрбит оҕолор бэлэхтэри тутан үөрдүлэр-көттүлэр.

Улуус үөрэҕин управлениетын начаалынньыгын солбуйааччы Ирина Плотникова баай ис хоһоонноох марафон түмүктэммитинэн истиҥник эҕэрдэлээтэ:

— Биһиги улууска үөрэҕирии 150 сылынан араас хабааннаах тэрээһиннэр ыытыллан кэллилэр. Олортон биирдэстэринэн педагог-бибилэтиэкэрдэрбит күүстэринэн бу марафон ыытыллыбыта олус кэрэхсэбиллээх буолла. 21 күн устата ыытыллыбыт дьарык үөрүйэххэ кубулуйара бэлиэтэммит. Бу күннэргэ оҕону сэлэспэттэн арааран элбэх кинигэни, кэпсээни аахтыбыт. Манан биһиги үөрэх хаачыстыбата үрдүүрүгэр, дьиэ кэргэн сахалыы ааҕарыгар олук уурулунна диэн үөрэбит. Инникитин орто уонна улахан сүһүөх кылаастарга манныкка хабааннаах тэрээһин ыытыллыан наада эбит диэн көрдүбүт. Ийэ тылбытын хаалларар, харыстыыр туһугар тэҥҥэ ылсан үлэлиэҕиҥ, — диэн туран марафон успуонсарыгар – “Айар” кинигэ кыһатын салалтатыгар диэн сүрүн эрэдээктэр Туйаара Федороваҕа Махтал сурук туттарда. “Айар” кинигэ кыһатын кинигэҕэ араас оонньуулары оҥорон таһаарарга бырайыактыыр салайааччы Айсена Тимофеева тэрээһин кыттыылаахтарын эҕэрдэлээтэ:

— Улууска ыытыллыбыт ийэ тылынан ааҕыыны көҕүлүүр маннык улахан тэрээһини ыыппыккытыгар “Айар” кинигэ кыһатын аатыттан махтанабыт. Мантан сиэттэрэн “Айар” кинигэ кыһата сайын Дьокуускайга оҕолорго аналлаах ааҕыыны көҕүлүүр бэстибээл ыытарга былаанныыр, — диэтэ итиэннэ “айардар” марафоҥҥа кыттыбыт кыайыылаах оҕолорго Добун суруктары уонна бэлэхтэри туттардылар.

Үөрүүлээх чааска Елена Чичахова салайааччылаах Ф.Г.Охлопков аатынан орто оскуола “2” кылааһын үөрэнээччилэрэ төрөппүттэриниин хуор толордулар. Хорообут орто оскуолатын 2-с кылааһын үөрэнээччитэ Айхал Сосин Иннокентий Васильев-Лэгэнтэй “Уол оҕото” ырыатынан эҕэрдэлээтэ. «Саха» иһитиннэрэр-көрдөрөр хампаанньа ойуулуктарын дьоруойа Тооку кулунчук ыалдьыттаан оҕолору кытта флешмоб үҥкүүлээтэ. Манна саалаҕа олорор кырачааннар кытыннылар.

Саха тылын харыстыыр, чөл хаалларар туһуттан дьиэ кэргэнтэн саҕалаан маннык үлэлэр салгыы ыытылыннахтарына, манна бары кыттыстахпытына үлэ үтүө түмүктээх буолуоҕа, омук быһыытынан сүппэт дьылҕабытын оҥостуохпут.

Марелла Баишева.