Үйэ аңарын кэриңэ кэмңэ төрөөбүт норуотугар дьиңнээх кимэ-туга уонна үгүс айымньыта биллибэккэ сылдьыбыт саха чулуу поэта Арбита аатын үйэтитиигэ ытык мааны киһибит Семен Титович Руфовтан саҕалаан үгүс суруйааччылар, учуонайдар, ырыаһыттар,айар үлэһиттэр, артыыстар ылсаннар, сылтан сыл кини талааныгар сүгүрүйээччилэр элбээн, кэккэлэрэ хаңаан иһэриттэн биһиги, биир дойдулаахтара, үөрэбит, астынабыт.

Олунньу ый 16 күнүгэр Тараҕай нэһилиэгиттэн делегация Иван Егорович Слепцов – Арбита төрөөбүтэ 100 сыллаах үбүлүөйүн көрсө Айсен Дойду "Ааттаах поэт Арбита” пьесатын  П.А. Ойуунускай аатынан саха театрын сценатыгар сүрэхтэниитин көрөн кэллибит. Премьера саҕаланыан иннинэ "Мэңэ-Хаңалас” МТ аҕа баһылыга Старостин Н.П., улуус депутаттарын Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Находкин А.М. эҕэрдэ уонна махтал тылларын  эттилэр. Туруорааччы режиссер - Сергей Потапов. Музыка, уотунан киэргэтии, артыыстар таңастара-саптара пьесаҕа кэпсэнэр кэм тыынын чаҕылхайдык биэрэллэр. Спектакль саңаттан саңа оонньуулара силбэһэ солбуллаллара олус интэриэһинэй, сонун көстүү. Мунньах кыттыылаахтара былаас дьонугар көхсүлэринэн олоруулара элбэҕи этэр.

Арбита оруолугар бэйэбит ыччаппыт Валентин Макаров оонньоото. Эдэр артыыс поэт хомуһуннаах хоһоонньут быһыытынан айар үлэнэн эрэ умсугуйбут, дьолломмут олоҕун "көмүс күрүлгэннээх” түгэннэрин, оччотооҕу былааска өйдөммөтөх муңурданыы сорун билбит кытаанах тыйыс дьылҕатын чахчы да итэҕэттэ, көрөн олорон сорох түгэннэргэ оҕолуу үөрдүбүт, саңа аллайдыбыт, уонна, биллэн туран, харааһынныбыт… Харааһынныбыт хаарыаннаах талаан отутун да туолбакка сылдьан сор суолламмытыттан!

Спектакльга поэт маңнайгы уонна соҕотох таптала Варяны Лена Маркова, Настяны Ирина Михайлова олус иһирэхтик оонньоотулар. Арбита доҕотторун уобарастарын эдэр артыыстар Игорь Говоров, Дмитрий Алексеев, Роман Дорофеев сатабыллаахтык арыйдылар. Былаас киһитин Баркуоскайы - Ефим Степанов, Дьэбдьиэй эмээхсини Мария Варламова курдук биллиилээх артыыстар кыайа-хото толордулар.

Бу пьеса, мунааҕа суох, Арбита туһунан саха литературатыгар уонна искусствотыгар аан бастакы дьоһун үлэ. Ол да иһин,саҕаланыаҕыттан бүтүөр диэри, биир да ымпыгы-чымпыгы көтүппэккэ умсугуйан көрдүбүт. Оонньуу кэмигэр хас да төгүл ытыс тыаһа хабылынна. Барыта өйдөнөр, барыта дьэңкэ, ол эрээри биири этиэхпин баҕарабын - учуутал, иитээччи хараҕынан көрдөхпүнэ, аныгы оҕо, ыччат Арбитаны сыыһа өйдүөн сөптөөх арыгы тиэмэтэ арыый да хойуу кырааскаламмыт дуу диэн…

Пьеса бүппүтүн кэннэ, ким да тахсан барарга ыксаабата, көрөөччүлүүн, айар бөлөхтүүн бэрт кылгастык да буоллар, сүдү поэт уобараһа сценаҕа тиллиитин үөрүүтүн үллэһиннибит. Арбита аймахтарын аатыттан техническэй наука кандидата Марков В. С. «Тараҕай нэһилиэгэ» МТ специалиһа Прохорова А.В, Майатааҕы лицей учуутала Шарина Р.П, 1998 сылтан улууска Арбита ааҕыыларын ыытар айар бөлөх аатыттан Макарова П.Т. тыл эттилэр. Саха народнай поэта Семен Титович Руфов сүргэтэ олус көтөҕүллэн туран, улуу поэт уонна тылбаасчыт Арбита 100 сааһын бэлиэтиир тэрээһин Саха театрын сценатыттан саҕаламмыта уонна пьеса автора Суорун Омоллоон уола Айсен Дойду буолара түбэһиэх буолбатахтарын тоһоҕолоон бэлиэтээтэ. Айар бөлөххө эдэр дьон түмсүбүттэрин, ол аата Арбитаны билиңңи ыччат ааҕарын, кини поэзиятыгар тардыһарын хайҕаата. Республика, правительство таһымыгар үбүлүөйүнэй хамыыһыйа тэриллэн, үлэ салҕыы күүскэ барыахтааҕын эттэ.

Парасковья Макарова,

Табаҕа.17.2.2013 сыл.